Gayrimenkul sahibi olup taşınmazını kiraya veren bireyler elde ettikleri gelir üzerinden vergi ödemekle yükümlüdür. Kira gelirleri Gelir Vergisi Kanunu kapsamında değerlendirilir ve belirli bir tutarı aşan kazançlar beyan edilerek vergilendirilir. Kira gelirinden elde edilen kazanç hem konut hem de iş yeri kiralamalarında farklı kriterlere göre ele alınır. Bu nedenle kira gelirinin doğru şekilde beyan edilmesi ve vergisinin doğru hesaplanması hem mükellefin yasal yükümlülüklerini yerine getirmesi hem de olası cezaların önüne geçmesi açısından oldukça önemlidir.
Kira gelir vergisi, taşınmazların kiraya verilmesi sonucu elde edilen gelirlerin devlet tarafından vergilendirilmesidir. Vergi mükellefleri için bu sürecin doğru yürütülmesi, mali sorumlulukların eksiksiz şekilde yerine getirilmesini sağlar. Kira gelir vergisinin hesaplaması ise yıllık elde edilen brüt kira gelirinden yasal istisnaların ve giderlerin düşülmesiyle gerçekleştirilir. Ardından kalan tutar, Gelir Vergisi tarifesine göre belirlenen oranlarla vergilendirilir.
Kira Vergisi Hesaplama Süreci Nasıl İlerler?
Kira vergisi hesaplama işlemi yapılırken öncelikle yıllık kira gelirinin toplamı belirlenir. Ardından giderler ve istisnalar düşülerek net gelir bulunur. Net gelir belirlenen vergi dilimlerine göre vergilendirilir. 2025 yılı için konut istisnası 39.000 TL olarak belirlenmiştir. Bu sınırın altındaki konut kira gelirlerinden vergi alınmaz. İş yeri kira gelirleri için ise istisna uygulanmaz.
Konut kira gelir vergisi hesaplama işlemi için örnek bir hesap:
- Yıllık kira geliri: 100.000 TL
- İstisna (2025): 39.000 TL
- Kalan: 61.000 TL
Bu kalan tutar gelir dilimlerine göre vergilendirilir.
2025 Yılı Kira Geliri Vergi Oranları Nelerdir?
Vergi oranları yıllık toplam net kira gelirine göre artan oranlıdır. “Kira gelir vergisi yüzde kaç?” sorusunun 2025 yılı için yanıtı şu şekildedir:
- 110.000 TL’ye kadar: %15
- 110.000 – 230.000 TL arası: 16.500 TL + fazlası için %20
- 230.000 – 880.000 TL arası: 38.500 TL + fazlası için %27
- 880.000 – 3.000.000 TL arası: 213.500 TL + fazlası için %35
- 3.000.000 TL üzeri: 1.004.500 TL + fazlası için %40
Bu oranlara göre vergi tutarı belirlenir ve ödeme iki taksitle yapılır.
Kira Vergisi Ödemesi Nasıl Yapılır?
Beyan sonrası kira beyannamesi ödeme süreci başlar. Kira beyanı ödeme işlemleri iki taksit halinde yapılır. 2025 yılı için ödeme tarihleri şöyledir:
- 1.Taksit: 1 Mart – 1 Nisan 2025
- 2.Taksit: 1 – 31 Temmuz 2025
Ödemeler; vergi dairesinden, GİB internet sitesi üzerinden ya da anlaşmalı bankaların mobil uygulamalarından yapılabilir. Ayrıca kira damga vergisi hesaplama işlemi de beyanname sırasında otomatik olarak gerçekleştirilir. 2025 yılı için bu tutar yaklaşık 235 TL’dir.
Hangi Durumlarda Kira Vergisi Ödenmez?
Kira gelir vergisi, belirli şartlar altında alınmaz. Gelir elde eden kişinin durumu, gelirin miktarı ve taşınmazın kullanım şekli bu vergiyi etkileyen temel unsurlardır. Aşağıdaki durumlarda kira gelir vergisi ödeme yükümlülüğü doğmaz:
- İstisna sınırı altında gelir elde edilmesi: 2025 yılı için yıllık 47.000 TL’nin altında konut kira geliri elde eden kişiler vergi ödemez. Ancak bu gelir yine de beyan edilmelidir.
- Aile bireylerinin ücretsiz oturması: Kira geliri elde edilmemesi durumunda yani konutun çocuk, kardeş veya anne-baba gibi yakın akrabalara karşılıksız tahsis edilmesi halinde vergi doğmaz.
- Tek bir konuttan elde edilen istisna kapsamındaki kira: Sadece bir adet konuttan kira geliri elde eden ve gelir istisna sınırının altında kalan kişiler vergi ödemez.
- Geliri tamamen istisna edilen kişiler: Bazı özel durumlarda (örneğin; malulen emeklilik, belirli engel oranına sahip kişilerde) istisnalar uygulanabilir.
- Kiraya verilen gayrimenkulün ticari kazanca dahil edilmesi: Eğer mükellef, kira gelirini ticari kazanç kapsamında vergilendiriyorsa, bu durum gelir vergisi beyannamesi yerine farklı vergilendirme yolları doğurabilir.
Götürü ve Gerçek Gider Yöntemleri
Kira gelir vergisi hesaplamasında iki farklı yöntem bulunur:
- Götürü Gider Yöntemi: Yıllık kira gelirinden istisna düşülür ve kalan tutarın %15’i gider olarak düşülerek net gelir hesaplanır.
- Gerçek Gider Yöntemi: Faturalı giderler (emlak vergisi, bakım, sigorta vb.) gelirden düşülür. Daha ayrıntılı belge gerektirir, ancak avantajlı olabilir.
Her mükellef yıl boyunca tercih ettiği yöntemi bir defa seçebilir ve o yıl boyunca değiştiremez.
Kira Vergisi Ödenmezse Ne Olur?
Kira vergisi ödenmezse mükellef vergi ziyaı cezası ve gecikme faiziyle karşılaşır. Gelir İdaresi, kira gelirlerini beyan etmeyen kişileri banka hareketleri, tapu kayıtları ve diğer resmi verilerle tespit edebilir. Eksik ya da hiç beyan edilmeyen gelirler için verginin bir katına kadar ceza kesilir. Borç uzun süre ödenmezse, haciz, banka blokesi veya taşınmazlara ipotek gibi işlemler uygulanabilir. Bu nedenle kira gelirinin zamanında beyan edilmesi ve ödenmesi büyük önem taşır.
İlginizi Çekebilir→ Konut Fiyat Endeksi Nedir?