Gayrimenkul alım-satım süreçlerinde karşılaşılan terimler özellikle ilk kez ev sahibi olacak kişiler için kafa karıştırıcı olabilir. Tapuda en sık karşılaşılan ifadelerden biri tapuda niteliği mesken ne demek sorusudur. Mesken kelimesi Türkçe’de yaşam alanı veya konut anlamına gelirken gayrimenkul hukukunda taşınmazın kullanım amacını belirten resmi bir tanımlamadır. Tapuda mesken olarak kayıtlı bir taşınmaz yalnızca konut amacıyla kullanılabilir ve ticari faaliyetler için uygun değildir.
Bu tanım alıcı ve satıcı açısından büyük önem taşır. Tapuda “mesken” ibaresi bulunan bir taşınmaz hukuki açıdan konut olarak sınıflandırılmış ve ilgili mevzuata uygun şekilde kayıt altına alınmıştır. Böyle bir taşınmaz aynı zamanda kat mülkiyeti kapsamında ise finansman ve kredi işlemlerinde de daha güvenli bir yatırım olarak değerlendirilir. Dolayısıyla taksitle ev fırsatlarından yararlanarak evinizi alırken mesken kavramına dikkat etmelisiniz.
Mesken Tipi Konut ve Hukuki Önemi
Mesken tipi konut tapu kayıtlarında taşınmazın kullanım amacını gösteren en temel ifadedir. Bu kayıt taşınmazın yalnızca yaşam alanı olarak değerlendirilebileceğini işyeri veya ticari faaliyet için kullanılamayacağını ifade eder.
Mesken niteliğine sahip taşınmazlar genellikle kat mülkiyeti altında kaydedilir. Bu durum taşınmazın yapı kullanma izni (iskan) almış olduğunu ve hukuki olarak konut amacıyla kullanılabileceğini gösterir. Kat irtifakı altında kayıtlı taşınmazlar ise inşaatı tamamlanmamış olabilir ve ileride hukuki sorunlara yol açabilir. Bu açıdan mesken anlamı taşınmazın konut olarak değerlendirilmek üzere standartlara uygun olduğunu vurgular ve alıcıya güvence sağlar.
Mesken Tapulu Ev Nedir?
Bir taşınmazın tapusunda “mesken” ibaresi yer alıyorsa bu taşınmazın yaşam alanı olarak kullanılabileceğini gösterir. Mesken tapu örneği genellikle daire veya apartman konutu için geçerlidir ve taşınmazın hukuki durumunu belgeleyen resmi bir kayıttır.
Mesken tapulu evlerin avantajları şunlardır:
- Hukuki Güvence: Kat mülkiyeti ile kayıtlı olduğundan hukuki sorun riskini azaltır.
- Konut İhtiyacını Karşılama: Sadece yaşam alanı olarak kullanılabilir, aileler için ideal bir seçenektir.
- Kredi Kullanımı: Bankalar, mesken tapulu taşınmazları kredi taleplerinde daha güvenli görür.
Mesken tapulu taşınmazların yatırım değeri de genellikle yüksektir çünkü taşınmazın kullanım amacı ve hukuki durumu net bir şekilde belirlenmiştir.
Tapuda Mesken ile Diğer Kayıtlar Arasındaki Farklar
Tapu kayıtlarında “mesken” dışında farklı nitelikler de bulunabilir. Bu farkları bilmek taşınmaz alımında kritik öneme sahiptir:
- Tapuda dükkan yazıyor: Taşınmaz yalnızca ticari amaçla kullanılabilir, konut olarak değerlendirilemez.
- Tapuda işyeri olarak görünen yerin mesken olarak kullanılması: Yasal olarak mümkün değildir ve ileride cezai veya hukuki sorunlara yol açabilir.
- Arsa veya tarla: Yapı inşa edilmemiş alanları ifade eder, konut amaçlı kullanılamaz.
Ayrıca tapuda mesken ile daire arasındaki fark genellikle kullanım alanı ve kat mülkiyeti ile ilgilidir. Daire, bir apartman veya yapı içindeki bağımsız bölüm olarak kaydedilirken mesken ifadesi taşınmazın konut olarak kullanılabileceğini vurgular.
Özel Mesken Tipleri
Tapuda farklı mesken türleri de yer alabilir ve her biri alıcıya özel durumlar sunar:
- Dubleks Mesken: Birden fazla katı kapsayan bağımsız konut birimi için kullanılır. Tapuda dubleks mesken yazması ne demek taşınmazın iki katlı bir yaşam alanı olduğunu gösterir.
- Çatı Piyesli Mesken: Bina çatı katında yer alan, genellikle özel girişe sahip bağımsız yaşam alanlarını ifade eder. Çatı piyesli mesken ne demek çatı altında konumlanmış konut anlamına gelir.
Bu özel mesken tipleri kullanım ve yatırım açısından farklılık gösterir. Özellikle dubleks veya çatı piyesli meskenler değer ve kira potansiyeli açısından alıcılar tarafından tercih edilir.
Mesken Tapu Harcı ve Finansal Yükümlülükler
Bir taşınmazın mesken olarak tapuya kaydedilmesi sırasında ödenmesi gereken harçlar vardır. Mesken tapu harcı ne kadar sorusu alıcı ve satıcı açısından önemlidir. Harç oranları taşınmazın değeri üzerinden hesaplanır ve ülke mevzuatına göre değişiklik gösterebilir.
Genellikle:
- Alıcı ve satıcı arasında %2-%4 oranında paylaştırılır.
- Banka kredisi ile alım yapılacaksa kredi masrafları da ayrıca eklenir.
Tapuda harç işlemlerinin doğru yapılması ileride hukuki sorunların önüne geçmek için kritiktir.
Tapuda Mesken Olan Yerin İşyeri Olarak Kullanımı
Bazı alıcılar mesken tapulu bir taşınmazı ticari amaçla kullanmayı düşünebilir. Ancak tapuda mesken olan yerin işyerine çevrilmesi yasal izin gerektirir ve belediyeden onay alınmadan yapılamaz. İzin alınmadan işyeri açmak hem ceza hem de yasal sorunlar doğurabilir. Bu nedenle alıcıların taşınmazın kullanım amacına uygun şekilde hareket etmesi gerekir.
Mesken Tapulu Ev Almanın Avantajları
Mesken tapulu taşınmazlar özellikle şu durumlar için ideal olarak kabul edilir:
- Aile için güvenli yaşam alanı oluşturmak.
- Uzun vadeli ve düşük riskli yatırım yapmak.
- Banka kredisi ile alım yapmayı planlamak.
Bu taşınmazlar hem kullanım hem de yatırım açısından güvence sunar. Tapuda mesken ifadesi taşınmazın konut olarak kullanılabileceğini, hukuki olarak kayıtlı olduğunu ve yatırım açısından güvenli bir seçenek sunduğunu gösterir. Mesken tipleri dubleks veya çatı piyesli gibi özel durumlar ile çeşitlenir. Tapuda belirtilen nitelikler alıcıların taşınmazı doğru kullanmasını ve finansal işlemleri sorunsuz yürütmesini sağlamaktadır.
İlginizi Çekebilir→ Mülkiyet Hakkı Nedir?